माघ १९ गतेदेखि एक महिना सरकारले ‘आयोडिन मन्थ’ सुरु मनाउने

काठमाडौं१८, माघ २०७७ ।

भोली माघ १९ गतेदेखि एक महिना सरकारले ‘आयोडिन मन्थ’ सुरु गर्ने भएको छ । नेपालले सन् १९९८ देखि हरेक वर्ष निरन्तर मनाउँदै आएको ‘आयोडिन मन्थ’ सोमबारदेखि सुरु हुन लागेको हो ।

युनिभर्सल साल्ट आयोडाइज (युएसआई) का सदस्य राष्ट्रहरुको रुपमा युएसआईको आह्वान अनुसार प्रत्येक वर्षको फेब्रुअरीलाई विश्वभर यस्तो महिनाको रुपमा मनाउने गरिएको छ । सो अवसरमा नुनको प्रयोगको विषयमा चेतनामूलक कार्यक्रम सञ्चालन हुँदै आएको छ ।

नेपालमा विगतमा आयोडिनको कमीका कारण निकै ठूलो विकृति देखिँदै आएको छ । आयोडिनको कमीका कारण भिजिबल गोइटर सज् १९८५-८६ मा ४४.२ प्रतिशत रहेकोमा सन् २००७ मा यो घटेर ०.४ प्रतिशतमा सीमित भएको थियो । अहिले यो शुन्यमा झरिसकेको छ । साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेसनले वितरण गर्दै आएको नुनमा आयोडिन मिश्रण गर्न थालेपछि नेपालमा यस्तो विकृति शुन्यमा झरेको हो ।

नेपालले सन् २०१८ सम्म आयोडिनयुक्त नुन प्रयोगकर्ता ९० प्रतिशत पु¥याउने लक्ष्य लिएको थियो । नेपाल सरकारले गरेको एनएनएमएस सर्भे अनुसार सन् २०१६ मा यस्तो संख्या ९१ प्रतिशत नाघिसकेको छ । त्यस्तै, सरकारले गरेको एनडीएचएम सर्भे अनुसार २०१६ मा ५ वर्ष मुनिका ९४ प्रतिशत बालबालिकाले उपयुक्त मात्रामा आयोडिन नुन पाएको देखिएको छ ।

त्यसका लागि जनस्वाथ्यसम्बन्धी, विद्यालय, हाटबजार लगायत क्षेत्रमा माइकिङ गर्ने, जनचेतनामूलक सामाग्री वितरण गर्ने, प्रदर्शनी कक्ष राख्ने जस्ता कार्यक्रम सञ्चालन हुने कर्पोरेसनले जनाएको छ ।
विगत ५७ वर्षदेखि सरकारले साल्ट ट्रेडिङलाई आयोडिनयुक्त नुन वितरणको जिम्मेवारी दिदै आएको छ । कर्पोरेसनले दुई बालबालिकाको चिन्ह अंकित आयोडिनयुक्त नुनको वितरण गर्दै आएको छ ।